top image food
ΓΕΡΙΔΕΣ ΣΑΓΑΝΑΚΙ1.png

Η λέξη σφουγγάτο προφανώς συνειρμικά φέρνει στο νου σας κάτι από σφουγγάρι (σπόγγος - σφόγγος), καθόλου τυχαία θα έλεγα, καθώς το σφουγγάτο δεν είναι παρά μια ομελέτα φούρνου, που θα μπορούσε κάλλιστα να περιγραφεί και ως ένα είδος πίτας που μοιάζει με σφουγγάρι, δεδομένου ότι όταν μαγειρευτούν τα χτυπημένα αυγά -στο φούρνο συνήθως ή και στο τηγάνι- δημιουργούνται πόροι, που κάνουν το τελικό οπτικό αποτέλεσμα, αλλά και την υφή του εδέσματος, να προσομοιάζει σε σφουγγάρι.

ΦΓΑΡΙΔΕΣ ΣΑΓΑΝΑΚΙ34

Αν και αποτελεί κυρίως καλοκαιρινό πιάτο, μιας και καταναλώνεται κρύο συνοδεύοντας εξαιρετικά μια δροσερή μπύρα στην παραλία ή ένα απολαυστικό ουζάκι στη βραδινή βεράντα μας, μπορεί άνετα να κοσμήσει το οικογενειακό τραπέζι όλο το χρόνο, εφόσον τα λαχανικά που συμπρωταγωνιστούν στη συνταγή, όπως τα κολοκυθάκια, δεν υπόκεινται πλέον σε περιορισμούς εποχικότητας.
Ο Ηλίας Πετρόπουλος (Αθήνα 1928 - Παρίσι 2003) μελετητής - μεταξύ πολλών άλλων ιδιοτήτων του- του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού και ο πρώτος ερασιτέχνης λαογράφος στην Ελλάδα, που ασχολήθηκε συστηματικά με το θεωρούμενο ως κοινωνικό περιθώριο, υποστηρίζει ότι στα ελληνικά η ομελέτα ονομαζόταν σφουγγάτο, καγιανάς ή καϊγανάς, στα ποντιακά φούστορο ή φούστρο, ενώ υπάρχει και ο λόγιος ορισμός ωοτηγανίτης. Ο Βυζαντινός συγγραφέας και ποιητής Θεόδωρος Πρόδρομος ή Πτωχοπρόδρομος (1115 - 1160) περιγράφει τακτικά και με ενθουσιασμό τις διπλές ομελέτες ή διπλοσφουγγάτα, όπως ο ίδιος τις ονομάζει, ενώ σε κείμενο του Έλληνα λόγιου και Αγίου της Ορθόδοξης Εκκλησίας Δαμασκηνού Στουδίτη (περ.1520, Θεσσαλονίκη - 1577), βρίσκουμε το σφουγγάτο να περιγράφεται σε γλώσσα παρόμοια με τη σημερινή ως εξής: "Το δε σφουγγάτον ηξεύρετε τι είναι; αυγά συντετριμμένα και τηγανισμένα με κρομμύδια και άλλα μυρωδικά".
Η αλήθεια είναι ότι το σφουγγάτο είναι μια συνταγή ελληνική όσο και παλιά, η δε προέλευσή της εντοπίζεται στα νησιά του Αιγαίου, εκεί που ως και σήμερα το συναντάμε σε πολλές εκδοχές, όπως στη Σαντορίνη -ένα είδος σουφλέ με μπόλικα μυρωδικά, τυριά και κολοκυθάκια-, στην Κρήτη -παραδοσιακά παντρεύεται με πατάτες- και στη Λέσβο, όπου η αυθεντική τοπική συνταγή περιέχει φρέσκα και ξερά κρεμμυδάκια, μπόλικα αυγά και μυρωδικά, τυριά -μεταξύ των οποίων το περίφημο λαδοτύρι Μυτιλήνης- και βέβαια κολοκυθάκια.
Με άλλα λόγια το σφουγγάτο, παρά το γεγονός ότι ανήκει στις αυγοπαρασκευές, δεν είναι ομελέτα, η οποία προσγειώθηκε στα τραπέζια μας πολύ αργότερα, δεν είναι πίτα αν και οπτικά της μοιάζει, δεν είναι σουφλέ όσο κι αν γευστικά το θυμίζει, δεν είναι καν ανδριώτικη φουρτάλια ή έστω φριτάτα, που ψήνεται κυρίως στο τηγάνι. Είναι όμως ένα αγαπημένο, πρωτότυπο και εύκολο φαγάκι, που μπορεί άνετα να καταναλωθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, από πρωινό έως και βραδινό ή snack. Ένα αφράτο αποτέλεσμα που με στοργή θα αγκαλιάσει τα περισσεύματα του ψυγείου σας σε λαχανικά, τυριά, αλλαντικά και οτιδήποτε άλλο μπορεί να τραβάει η όρεξή σας, μετατρέποντάς τα σε ένα αποτέλεσμα που πρέπει να εκτιμήσεις, αν δεν θέλεις να βρεθείς στη θέση όσων ανίδεων υπονοεί η ελληνική παροιμία "Τι ξέρει ο βλάχος από σφουγγάτο’’, που χρησιμοποιήθηκε κυρίως από τους αστούς Μικρασιάτες πρόσφυγες κατά των γηγενών Ελλήνων, κυρίως δε των Αθηναίων, ως άμυνα στις εκφράσεις υποβιβασμού τους, όπως ‘’Τουρκόσποροι’’, "Τουρκομερίτες" κ.λπ. Να σημειώσουμε εδώ, ότι η παραδοσιακή συνταγή που έρχεται από την ευρύτερη περιοχή της Σμύρνης, περιέχει και κιμά, εκτός από κολοκυθάκια, κρεμμυδάκια και αυγά φυσικά.
Η συνταγή για σφουγγάτο με γαρίδες που σας δίνουμε, αξιοποιεί στο έπακρο το εύγευστο αυτό αρθρόποδο, που περιζήτητο καθώς είναι για τη νοστιμιά του, παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε πάμπολλες διαφορετικές παρασκευές, όπως οι δημοφιλείς βραστές γαρίδες που σερβίρονται με λαδολέμονο ή μαγιονέζα, οι ψητές ή τηγανητές, αλλά και οι γαρίδες σαγανάκι -πιάτο εκ των ων ουκ άνευ για κάθε "μεζεδοκατάσταση" συνοδεύουσα οινο-ουζοποσίες, που θέλει να σέβεται τον εαυτό της-, γαριδοσαλάτα, πεντανόστιμο πιλάφι με το ζωμό τους και βέβαια το περίφημο συμιακό γαριδάκι, που τρώγεται ολόκληρο, κρατσανιστό και καλοτηγανισμένο, εν είδει πασατέμπου, ξετρελαίνοντας τους ουρανίσκους εραστών ή μη των θαλασσινών.

Υλικά
200 γρ. γαρίδες καθαρισμένες
80 ml ελαιόλαδο
1 κρεμμυδάκι φρέσκο ψιλοκομμένο
20ml ούζο
4 αυγά
Αλάτι
Πιπέρ

ι

Εκτέλεση
Σε ένα τηγάνι, ζεσταίνουμε τοελαιόλαδο, προσθέτουμε τις γαρίδες και τις γυρνάμε 2 φορές.
Ρίχνουμε το κρεμμυδάκι και ανακατεύουμε, σβήνουμε με το ούζο και αφήνουμε να εξατμηστεί.
Σε ένα μπόλ χτυπάμε τα αυγά και προσθέτουμε λίγο αλάτι και πιπέρι και περιχύνουμε τις γαρίδες.
Όταν ψηθεί η μια πλευρά γυρίζουμε το σφουγγάτο να ψηθεί και από την άλλη.
Σερβίρουμε την ομελέτα ζεστή.
Καλή επιτυχία!

ΓΑΡΙΔΕΣ ΣΑΓΑΝΑΚΙ3

 

ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΌΛΕΣ ΤΙΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΤΩΝ SUPER MARKET ΚΡΗΤΙΚΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΝΟΣΤΙΜΕΣ ΣΥΝΤΑΓΕΣ

ΑΓΚΙΝΑΡΕΣ ΣΦΟΥΓΓΑΤΟ

ΣΦΟΘΓΓΑΤΟ1Ν5

ΛΑΖΑΝΙΑ ΜΕ ΚΥΜΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ

 λαζανια1