top image food
MEGALI.jpg

Η περίοδος του «Τριωδίου» είναι μια περίοδος δέκα εβδομάδων, που ξεκινά την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου και φτάνει μέχρι το Μεγάλο Σάββατο. Μέσα στην περίοδο αυτή περιλαμβάνεται και η Σαρακοστή και η Μεγάλη Εβδομάδα. Είναι μια περίοδος προετοιμασίας για την Ανάσταση.


Οι τρεις εβδομάδες του Τριωδίου πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή είναι σε όλο τον ελληνικό χώρο περίοδος χαράς και διασκέδασης. Την πρώτη εβδομάδα, που στην Κρήτη την λέγαμε «πρωτοβδομάδα», δεν νηστεύαμε ούτε την Τετάρτη ούτε την Παρασκευή. Η δεύτερη εβδομάδα ονομαζόταν «κρετινή ή κρέτινη» χωρίς καμία τροφοαπαγόρευση. Την Πέμπτη αυτής της εβδομάδας την ονομάζουμε «Τσικνοπέμπτη», με την κατανάλωση κρέατος ψημένο στα κάρβουνα. Η τρίτη και τελευταία εβδομάδα ονομάζεται «τυρινή». Με το τυρί και τα γαλακτοκομικά να βρίσκονται σχεδόν κάθε μέρα στο τραπέζι. Εκτός από τα τυροκομικά στο τραπέζι βρισκόταν οι πίτες διαφόρων μορφών και τύπων όπως τυρόπιτες, αγνόπιτες, σαρικόπιτες, πίτες σφακιανές και νεράτες.
Η τέταρτη εβδομάδα, με την Καθαρά Δευτέρα, αρχίζει η Μεγάλη Τεσσαρακοστή ή Σαρακοστή. Στην Κρήτη υπήρχε μεγάλη ποικιλία εθίμων την ημέρα αυτή. Κυρίαρχο στοιχείο ήταν ο αυθορμητισμός. Την ημέρα αυτή «όλα επιτρέπονται, όλα μπορούν να γίνουν». Η συνήθεια να φορούν κάποιοι τα ρούχα τους ανάποδα, να καβαλάνε ανάποδα γαϊδάρους και μουλάρια, να ντύνονται άντρες με γυναικείες αμφιέσεις και αντιστρόφως θα μπορούσε να περιγράφει το κλίμα της γενικής ανατροπής. Τα έθιμα αυτά της Καθαράς Δευτέρας σήμερα έχουν υποχωρήσει αλλά κάποια διατηρούνται σε ορισμένες περιοχές του νησιού.
Αυτό όμως που κρατάμε μέχρι σήμερα είναι ο σεβασμός στις διατροφικές ιδιαιτερότητες της ημέρας. Παλιότερα δεν κατανάλωναν ποτέ κρέας ούτε άλλα τρόφιμα ζωικής προέλευσης την ημέρα αυτή. Ακόμα και οι μαντινιάδες έχουν ως έθιμο την μετάβαση από την αφθονία της τροφής στην στέρηση της.


Εμίσεψε η Αποκριά με λύρες και παιγνίδια
κι εμπήκε η Σαρακοστή μ’ ελιές και με κρομμύδια.


Το τραπέζι την ημέρα αυτή δεν είναι οικογενειακή υπόθεση, αλλά μια τάβλα στρωμένη με κοινή συνεισφορά τροφίμων στο κέντρο του χωριού ή σε κάποιο άλλο σημείο με καθολική σύναξη, ανάλογα βέβαια και με τις καιρικές συνθήκες, σε κάποιο πλάτεμα, ύψωμα ή παραλία, μιας και ο ήλιος την περίοδο αυτή τον θέλουμε για να μας ζεσταίνει.
Η διασκέδαση της Καθαροδευτέρας αποτελούσε συνέχεια της Κυριακής. Κάποιοι ήταν μουζωμένοι με κάπνα από τα μαυροτσίκαλα. Γυρίζανε τα σπίτια και σταματούσαν σε κάθε πόρτα, έπιναν ρακή και ευχόταν καλή Σαρακοστή. Όταν μαζευόταν όλοι άρχιζε το γλέντι και κρατούσε μέχρι την ώρα που ο παπάς έπαιζε την καμπάνα για τον πρώτο εσπερινό της Σαρακοστής. Αυτό ήταν το σύνθημα τέλους και η αρχή μιας άλλης περιόδου μέχρι την Ανάσταση.
Σήμερα, ξημερώματα της Καθαροδευτέρας, οι φούρνοι έχουν έτοιμη την λαγάνα. Άζυμο ψωμί που παρασκευάζεται μόνο εκείνη την ημέρα. Ο ταραμάς, ο χαλβάς, τα θαλασσινά, τα λαχανικά, οι ελιές και η φασολάδα έχουν την τιμητική τους. Τις τελευταίες δεκαετίες σε παραλίες και ανοιχτούς χώρους δεκάδες μικρά παιδιά με τους γονείς τους, προσπαθούν να πετάξουν τον χαρταετό, αν φυσικά ο καιρός το επιτρέψει. Καραβάνια με αυτοκίνητα σε ουρές ξεχύνονται σε παραλίες, πάρκα, ταβέρνες και όπου έχει στηθεί ημερήσιο γλέντι.


ΔΕΙΤΕ ΤΗ ΣΥΝΤΑΓΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΣΕ ΒΙΝΤΕΟ


Υλικά
125γρ κόκκινος ταραμάς
400γρ παξιμάδι εφτάζυμο
200ml ελαιόλαδο
100ml χυμό λεμονιού
Εκτέλεση
Σε ένα μπολ βάζουμε το παξιμάδι με νερό και το μουλιάζουμε πολύ καλά. Μεταφέρουμε σε μια πετσέτα το βρεγμένο παξιμάδι και στραγγίζουμε πολύ καλά ώστε να φύγει η περισσότερη υγρασία.

678
Σε ένα μίξερ χτυπάμε πολύ καλά τον ταραμά με το ελαιόλαδο μέχρι να αφρατέψουν.

5
Προσθέτουμε το παξιμάδι και συνεχίζουμε το χτύπημα μέχρι να γίνει ο ταραμάς μας λείος.
Ρίχνουμε μέσα σταδιακά το χυμό λεμόνι και χτυπάμε.

91011
Καλή επιτυχία!!!
Tips
Το εφτάζυμο παξιμάδι θα δώσει τα ιδιαίτερα αρώματα του και τη γεύση του στο ταραμά μας.
400γρ θα πρέπει να είναι το παξιμάδι μας μουλιασμένο και στραγγισμένο.
Η ποσότητα από το χυμό λεμόνι είναι ανάλογα με τις γευστικές μας προτιμήσεις για αυτό το λόγο δοκιμάστε πόσο όξινο επιθυμείτε τον ταραμά.
Όλο το μυστικό για έναν πετυχημένο ταραμά είναι το πολύ καλό χτύπημα.

1

3

2